Αλέξης Παπάζογλου – Υπόθεση γενεαλογίας (Ή η ερώτηση στην απάντηση 42)

Ὑπόθεση γενεαλογίας
(Ἤ ἡ ἐρώτηση στήν ἀπάντηση 42)

Πότε ἦταν ἡ πρώτη φορά πού συνέβη κάτι καλό;
Ἡ γνωστή ἱστορία λέει πώς τήν ἕκτη μέρα
Ὁ Θεός συλλογίστηκε τό δημιούργημά του
Καί ἀπεφάνθη πώς ὅλα καλῶς ἔχουν.
Λίγο αὐτάρεσκη βέβαια ἡ παραδοχή αὐτή.
Ἀγνοώντας τίς θεϊκές θριαμβολογίες
Τά πάντα (σύμφωνα μέ τήν ἐπίσημη ἐκδοχή)
Πᾶνε κατά διαόλου τάχιστα
Καί γι’ αὐτό εὐθύνεται ἕνα ἀπό τά πιό κοινότοπα φροῦτα τοῦ κήπου.
Ἄν ἐπρόκειτο βέβαια περί περίτεχνης μεταφορᾶς
Γιά τή γνώση τήν ἴδια
Μόνο καί μόνο γιά νά μάθουμε
Πώς ἡ γνώση σπανίως μᾶς κάνει καλό
Μᾶλλον δέν ἄξιζε τόν κόπο

Μιά ἄλλη ἱστορία (τοῦ Ντάγκλας Ἄνταμς) πού μ’ ἀρέσει λέει:
Στήν ἀρχή δημιουργήθηκε τό σύμπαν
Αὐτό θύμωσε πολύ κόσμο
Καί γενικά θεωρήθηκε
Ἀτυχής κίνηση.

Καί κάπως ἔτσι ἀρχίζουν καί ἐκδιπλώνονται
Τά ἐπιχειρήματα
Εἶναι καλό πράγμα ἡ ὀντολογία καθαυτήν;
Εἶναι καλύτερο νά ἔχεις ὑπάρξει
Ἀπό τό νά μήν εἶχες ὑπάρξει;
Νά ζεῖ κανείς, ἤ νά μή ζεῖ; Κ.λπ., κ.λπ., …

Προσπερνώντας κάποια κεφάλαια τοῦ βιβλίου τῆς μεταφυσικῆς
Τό ἐρώτημα πού προκύπτει εἶναι ἁπλό:
Πότε ἦταν ἡ πρώτη φορά πού συνέβη κάτι καλό;

Οἱ σκεπτικιστές ἴσως ποῦν πώς δέν ἔχει ὑπάρξει
μέ βεβαιότητα κάτι τέτοιο ποτέ
Ὡστόσο ἐγώ ἔχω ἀνακαλύψει
Μιά πραγματικά ὑπέροχη ἀπόδειξη
Τό περιθώριο ὅμως αὐτό εἶναι (ὅπως καί τοῦ Φερμά)
Πολύ στενό
Γιά νά τή χωρέσει

Ποιά εἶναι ἡ ἀπάντηση ΣΤΟ ἐρώτημα; Τό θεμελιῶδες ἐρώτημα γιά τή ζωή, τό σύμπαν, τά πάντα; 42, σύμφωνα μέ τόν Ντάγκλας Ἄνταμς στό Hitchhiker’s Guide to the Galaxy. Καί ποιά εἶναι ἡ ἐρώτηση; Κάποιοι, ἴσως δικαίως, ποῦν πώς δέν ἔχει καί πολλή σημασία. Καμία ἐρώτηση πού νά μᾶς καίει δέν μπορεῖ νά ἔχει ὡς ἀπάντηση ἕνα νούμερο. (Βέβαια στή σύγχρονη Ἑλλάδα, τά νούμερα ἔχουν ἀποκτήσει καί πάλι ρόλο σχεδόν ἱερό. Ἄραγε νά εἶναι 42 τά πακέτα στήριξης πού θά χρειαστοῦμε; 42% τό ἑπόμενο κούρεμα;) Πάντως σύμφωνα μέ τό βιβλίο τοῦ Ἄνταμς ἡ εὕρεση τῆς σωστῆς ἐρώτησης εἶναι πιό δύσκολη ἀπό τήν εὕρεση τῆς ἀπάντησης. Γιά νά τή μάθουμε θά χρειαστεῖ ἕνας ὑπολογιστής πολύ διαφορετικός ἀπ’ ὅλους τούς ἄλλους (ἀκόμα κι ἀπό αὐτόν πού βρῆκε τήν ἀπάντηση). Ἕνας ὑπολογιστής τέτοιος πού ἡ ζωή ἡ ἴδια εἶναι κομμάτι τοῦ λογισμικοῦ του συστήματος. Αὐτός ὁ ὑπολογιστής εἶναι ἡ Γῆ καί ἡ ἱστορία της, πάνω-κάτω ὅπως τήν ξέρουμε (μόνο πού οἱ ἄνθρωποι εἶναι τό τρίτο πιό ἔξυπνο εἶδος πάνω σ’ αὐτή, μετά τά ποντίκια καί τά δελφίνια). Τό νόημα τῆς ζωῆς στή Γῆ λοιπόν ἔγκειται στό νά βροῦμε τή σωστή ἐρώτηση. Τήν ἀπάντηση τήν ξέρουμε. Εἶναι 42.

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ

Το κείμενο δημοσιεύτηκε σε αυτό το τεύχος.